ابزار های پول
اگر قصد دارید با ابزار های کنترلی در بازار های پولی بیشتر بدانید توصیه میکنم این مقاله را حتما حتما مطالعه فرمایید
ابزار های پول کدام اند ؟
اول از همه باید به این سوال جواب بدیم که منظور از ابزار های پول چیست ؟
اوراق قرضه ( Treasury Bills )
گواهی سپرده بانکی قابل معامله ( Negotiable certificates of deposit )
پذیرش بانکی ( Bankers Acceptances )
اوراق تجاری ( Commercial Papers )
دلار اروپایی ( Eurodollars )
نرخ بهره بین بانکی پیشنهادی لندن ( لایبور ) ( Libor )
قرار داد یا توافق باز خرید اوراق بهادار ( Repurchase Agreement )
اوراق خزانه چیست ؟
اوراق خزانه تعهدات کوتاه مدتی است که توسط دولت منتشر میشود و به دلیل بازار پذیری و نقد شوندگی , امنیت و سررسید کوتاه مدت ( عموما سه ماهه ) , یکی از محبوب ترین ابزار های بازار پول است . این اوراق به دلایل مختلفی محبوبیت دارند ؛ ریسک نکول درمورد آنها وجود ندارد ؛ نقدشوندگی زیادی دارند ؛ و معامله آنها در بازار ثانویه از رونق خوبی برخوردار است . این اوراق بعضا برای اجرای سیاست های پولی دولت ها نیز مورد استفاده قرار میگیرند . شایان ذکر است که نرخ سود با بهره اوراق خزانه ، به عنوان نرخ بهره بدون ریسک ( Risk Free Rate of Return ) در تحقیقات و مطالعات مورد استفاده قرار میگیرد.
گواهی سپرده بانکی قابل معامله چیست ؟
گواهی سپرده قابل معامله ، نوعی اوراق بدهی است که توسط بانک با تنزیل و به مبلغی کمتر از قیمت اسمی به سرمایه گذاران فروخته میشود . تاریخ سررسید ( معمولا بین ۱۴ روز تا یکسال ) و نرخ بهره این اوراق ثابت و معین است . این اوراق پس از فروش توسط بانک در بازار اولیه در بازار ثانویه نیز قابل معامله است . نقد شوندگی گواهی سپرده آن را برای دارندگان موقت وجوه جذاب میکند و بانک ها میتوانند از طریق آن به سرعت به وجوه قابل استقراض دست یابند . معمولا نرخ بهره این اوراق در رقابت با نرخ بهره بازار دیگر ابزار های بازار پول تعیین میشود.
پذیرش بانکی چیست ؟
پذیرش بانکی در واقع سفته و بروات مدت دار بانکی است که دستور پرداخت مبلغ معینی به حامل آن در تاریخ معینی است ، از جمله قدیمی ترین و کوچک ترین ( از نظر حجم و مبلغ ) ابزار های بازار پول به شمار میرود . سررسید آنها غالبا زیر شش ماه بوده و با تنزیل فروخته میشوند.
اوراق تجاری چیست ؟
نوعی اوراق کوتاه مدت – با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر – است که توسط شرکت های بزرگ و موسسات غیر مالی منتشر میشود اوراق تجاری برای شرکت هایی که در کوتاه مدت به وجه نقد نیاز دارند ، ابزار مالی موثری محسوب میشود. اوراق تجاری بدون پشتوانه هستند و معمولا باز پرداخت آنها به وسیله دارایی خاصی تضمین نمیشود . هرچند که بنگاه های فروشنده این اوراق میبایست دارای خطوط پشتیبانی کننده از طرف بانک های تجاری باشند . اوراق تجاری همانند اسناد خزانه به صورت تنزیل شده به فروش می رسند و بازده آنها به روش نزخ تنزیل محاسبه میشود . اوراق تجاری بر خلاف اسناد خزانه ، بازار دست دوم قابل توجهی ندارند و این عامل باعث کاهش قدرت نقد شوندگی آن شده است . این اوراق به دو دسته عمده تقسیم میشوند :
- دسته اول اوراقی هستند که توسط شرکت های معتبر منتشر میشوند . که به طور مستقیم و بدون نیاز به کارگزاران و معامله گران به خریداران ابزار های مالی فروخته میشوند
- دسته دوم که توسط شرکت های کوچکتر اما خوشنام و معتبر منتشر میشوند و از طریق معامله گران و کارگزاران به مشتریان فروخته میشوند. نرخ بهره این دسته از اوراق معمولا بیشتر از اوراق منتشر شده توسط شرکت های بزرگ است که علت آن ریسک بیشتر و همچنین وجود هزینه های داد وستد توسط معامله گران است
دلار اروپایی چیست ؟
این اوراق بر مبنای سپرده های دلاری که در بانک های کشور های مختلف یا شعب خارجی آنها و یا شعب خارجی بانک های آمریکایی وجود دارند , صادر میشوند . در واقع نوعی گواهی سپرده با سررسید زیر شش ماه است.
نرخ بهره بین بانکی پیشنهادی لندن چیست ؟
نرخی است که در آن بانک های بین المللی بزرگ در لندن وجوه را بین خودشان مبادله میکنند و نرخ پایه انواع وام های بین المللی است.
قرارداد یا توافق بازخرید اوراق بهادار چیست؟
طبق این توافق وام دهنده ؛ اوراق بهاداری را به وام گیرنده می فروشد و موافقت به عمل می آید که این اوراق بهادار با قیمت مشخص شده و در تاریخ معین بازخرید شود . نرخ بهره موثر از تفاوت میان قیمت خرید و فروش تعیین میشود . سررسید این اوراق معمولا خیلی کوتاه مدت و از ۳ تا ۱۴ روز و حتی در برخی موارد یک شب میباشد.